مقدمه کتاب فرهنگ استفاده بهینه از آب (راهی موثر در پیشگیری از بحران) : تداوم خشکسالیهای پی در پی سالهای آبی ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۱ در بیشتر مناطق ایران و تشدید پدیده تغییر اقلیم، زنگ خطری برای سیاست مداران، متولیان آب، دانشمندان، دلسوزان و آحاد مردم کشور است. پرداختن بر این امر مهم و علاج این واقعه هولناک باید قبل از وقوع آن صورت پذیرد و مشکلات کمبود آب را که ناشی از خشکسالی و تقاضای فزاینده است باید در کوتاه مدت و درازمدت مدیریت نمود تا از خطرات همه جانبه آن کاسته شود.
در این راستا در سیاست گذاری های کلان آب کشور، توجه و سرمایه گذاری بیشتر در حوضه مدیریت تقاضا و اصلاح الگوی مصرف از جمله اولویت ها است. زیرا بحران آب در کشور در آینده نه چندان دور مهمترین معضل خواهد بود. البته همایش های متعددی در سطوح ملی و منطقهای در دانشگاههای مختلف کشور تشکیل گردیده و میگردد و اساتید دانشگاهها و متخصصان علوم آب، راه حلهایی برای گذر از این بحران ارایه نمودهاند. در سطح جهانی نیز کنفرانس بحران آب که با حضور متولیان آب بیش از ۱۴۰ کشور جهان، متخصصان و اندیشمندان آب در سوم فروردین ۱۳۸۸ در ترکیه تشکیل شد، لزوم توجه همه جانبه به مصرف بهینه آب و فرهنگ سازی در این زمینه مورد تأکید قرار گرفت. علاوه بر این اجرای قانون هدفمندی یارانه ها در سال ۱۳۸۹ موجب افزایش قیمت آب در سطح کشور ایران گردید که بر اساس نظر جمعی از کارشناسان اقتصادی و آبی خود مکانیزمی در جهت کنترل مصرف بی رویه آب توسط عموم مردم خواهد شد. البته مقوله کم آبی یک پدیده جدید و ناشناخته نیست و جوامع بشری و ایرانیان از قدیم الأیام با آن آشنا بودهاند. آنها برای مقابله با این پدیده، گاهی با حفر قنوات و چاههای کم عمق و گاهی با مهاجرت خود از دیاری به دیاری دیگر اقدام نمودهاند و یا بعضأ مغلوب آن شده و زندگی خود را از دست دادهاند. اما در زندگی مدرن امروز به علت افزایش روزافزون جمعیت و بالا رفتن بهداشت عمومی، نیاز به آب افزایش یافته است، به گونهای که بشر امروزی به کمک تکنولوژی و فناوریهای نوین با احداث مخازن سطحی و سدها و یا با شکافتن زمین و حفر چاههای بسیار عمیق آبهایی که طی سالیان متمادی در سفرههای زیر زمینی انباشته شدهاند بیرون کشیده و کمبود آب مورد نیاز خود را به طور موقت حل نموده است. هر چند انتظار میرفت این برداشت غیر مسئولانه از مخازن آبی با جایگزینی نزولات جوی و با مدیریت صحیح جبران شود، ولی این رؤیا عملی نشد. زیرا با افزایش گازهای گلخانهای که حاصل عملکرد سوء انسان معاصر است، دمای کره زمین افزایش یافت و بارندگیها با کاهش شدید مواجه شد. علاوه بر آن، با برداشت بیرویه از سفرههای آب زیرزمینی، افت شدید سطح آبهای زیرزمینی به وقوع پیوست و نشست زمینی در بسیاری از دشتها به عنوان یکی از عواقب افت سطح آب زیرزمینی، باعث مرگ آبخوان شد. لذا این واقعیت تلخ را باید پذیرفت که سفرههای آب زیرزمینی محدودند و روزی به پایان خواهند رسید. این در حالی است که منابع آب تجدیدشونده نیز پاسخگوی نیاز نسلهای آینده نخواهد بود. اینجاست که باید پیشاپیش با مدیریت ریسک، بحران آینده آب را تدبیر نمود و با اتخاذ سیاست همزیستی و سازگاری با مسئله کم آبی، بحران آب را که یک فاجعه غریب الوقوع است، مدیریت نمود. در این راستا باید قوانین جامع و مانع وضع نمود و بدون هیچ گونه تسامحی در اجرای آن¬ها کوشید و با اصلاح الگوی مصرف و فرهنگ سازی در مصرف آب در اجرای قوانین تداوم بخشید تا در کوتاه¬مدت از شدت خسارات کاست. اما در درازمدت نیز با کنترل جمعیت و بازچرخانی پسآبهای شهری و صنعتی به چرخه مصرف و تبدیل اقتصادی آبهای شور به شیرین و تصفیه سایر آبهای غیر متعارف، مشکل کمبود آب را تا حد ممکن کاهش داد.
این کتاب نیز با هدف فرهنگ سازی در مصرف آب در بخشهای مختلف مصرف انتشار یافته است. در این کتاب که به زبانی ساده و کاربردی تدوین شده، سعی گردیده است که روشهای عملی برای مصرف بهینه آب و جلوگیری از هرگونه اسراف در مصارف آب در بخشهای مختلف مصرف ارایه شود. مخاطبان این کتاب، متولیان امر تعلیم و تربیت، اولیاء و مربیان، بزرگسالان و دلسوزانی میباشند که بار فرهنگ ملی و مذهبی جامعه ما بر دوش آنها سنگینی میکند. دانشجویان نیز میتوانند از مطالب این کتاب در انجام پژوهشهای خود استفاده کنند.
این کتاب با حمایت مالی شرکت آب منطقهای چهارمحال و بختیاری به چاپ رسیده است که بدینوسیله از جناب آقای مهندس شکرالله عباسی مدیرعامل محترم این شرکت سپاسگذاری میگردد. همچنین در ارائه برخی آمار و اطلاعات مورد نیاز تهیه این کتاب، افرادی با ما همکاری داشتند از جمله آقایان مهندس علی پورمحمد باقر و مهندس سید هاشم فاطمی و زحمات زیادی را متحمل شدند که جای دارد صمیمانه از این عزیزان تشکر و قدردانی نمائیم. از دفتر تحقیقات شرکت آب منطقهای چهارمحال و بختیاری نیز بخاطر حمایتهای پژوهشی بیدریغ از مرکز تحقیقات منابع آب دانشگاه شهرکرد و تلاش زیادی که برای تقویت ارتباط بین صنعت آب و دانشگاه دارند، کمال سپاس را داریم.
امید است این مجموعه مختصر برای همگان سودمند و در جهت تفهیم ارزش و ارتقای فرهنگ مصرف عمومی آب کارساز باشد.
مولفان
نقد و بررسیها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.